نگاهی کوتاه به فعالیت رسانه تاب‌آوری ایران: در سالهای اخیر از واژه تاب‌آوری بسیار شنیده‌ایم و بی‌تردید رسانه‌ها نقشی مهم در آشنایی ما با این مقوله داشته‌اند و البته در این میان «رسانه تاب‌آوری ایران» فعالیتی چشمگیر داشته است.

فهرست عناوین این مطلب [نمایش]

نگاهی کوتاه به فعالیت رسانه تاب‌آوری ایران

تاب‌آوری در رسانه‌ها / نگاهی کوتاه به فعالیت «رسانه تاب‌آوری ایران»

کسی نیست که نداند زندگی لبریزاز فرازو فرودهای بسیار است و آدمی ناچار است با دشواری‌های خُرد و کلان آن کنار بیاید. و این کنار آمدن و پشت سر گذاشتنِ سختی‌ها نیازمند تاب‌آوری‌ است.

در سالهای اخیر از واژه تاب‌آوری بسیار شنیده‌ایم و بی‌تردید رسانه‌ها نقشی مهم در آشنایی ما با این مقوله داشته‌اند و البته در این میان «رسانه تاب‌آوری ایران» فعالیتی چشمگیر داشته است.

«جواد طلسچی» مدیر رسانه تاب‌آوری ایران در این باره می‌گوید: این رسانه در واقع اولین رسانه تاب‌آوری اجتماعی کشور تلقی می‌شود و با برخورداری از تجارب مجموعه رسانه‌های مددکاری اجتماعی ایرانیان که با قدمت‌ترین رسانه در حوزه مددکاری اجتماعی کشور محسوب می‌شود، بوجود آمده است.

گفتنی است، قبل از رسانه تاب آوری ایران ما در مجموعه رسانه‌های مددکاری اجتماعی ایرانیان چندین وبگاهِ تاب‌آوری را با گردش کار ملی ایجاد و مدیریت کردیم و تجربه کار در یک رسانه تاب‌آوری را با ایجاد شاخه‌هایی در پایگاه اطلاع‌رسانی مددکاران اجتماعی ایران و نیز به موازات آن در مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران که امروزه با نام پایگاه خبری مددکار نیوز می‌شناسیم، ایجاد کردیم.

لازم به ذکر است که خانه تاب‌آوری ایرانیان با عنوان یک شاخه از پایگاه اطلاع‌رسانی مددکاران اجتماعی ایران در سال 1393 ایجاد شد و در همان اثنا باشگاه تاب‌آوری ایران، هم‌زمان با خانه تاب آوری بعنوان یک شاخه از مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران بوجود آمد.

وی با بیان این که فعالیت همه این رسانه‌ها همسو با هم بوده، تصریح می‌کند: ترویج و توسعه مولفه‌های تاب‌آوری، گسترش پایگاه‌های رسانه‌ای در سطح کشور و آموزش تاب‌آوری برای سازمان‌ها و نهادهای مختلف اعم از دولتی و غیر دولتی و حتی بصورت رایگان برای سازمان‌های مردم‌نهاد از جمله اهدافی بوده که «خانه تاب‌آوری ایران» بر اساس آن در سال 1393 فعالیتش را آغاز کرد. بدین ترتیب با دعوت‌هایی که بعمل آمد، در مجامع کشوری مهمی نظیر فوریت‌های اجتماعی در بلایا و برخی نشست‌های دانشگاهی دعوت شدیم، در اتاق‌های فکر قرار گرفتیم و ایده‌پردازی کردیم که چطور می‌شود تاب‌آوریِ جوامع محلی در مناطق آسیب دیده از بلایا را ارتقا بخشید. ما در این زمینه طرح‌های متنوعی به سازمان‌های دولتی و غیر دولتی ارائه دادیم و در این راستا همچنان در خصوص چگونگی پیاده‌سازی و عملیاتی کردن ایده‌ها و طرح‌هایمان یاری‌‌رسان هستیم.

این مددکار اجتماعی در ادامه یادآور می‌شود: ما در سال 1400 ایده رسانه تاب‌آوری اجتماعی ایران را به تیم تخصصی رسانه مددکاری اجتماعی ایرانیان ارائه دادیم. لازم به ذکر است که این تیم تخصصی از افراد دارای مدارک دکترای مددکاری اجتماعی، روانشناسی و جامعه‌شناسی هستند که به لطف خدا دور هم جمع شده‌اند. البته این افراد هیچگاه نخواستند اسامی آنها مطرح شود و در واقع پشت صحنه رسانه‌های ما فعالیت دارند و تا کنون بنده به نمایندگی از آنها در مجامع عمومی ظاهر شده و بعنوان سخنگوی این مجموعه در عرصه‌های کاری قرار گرفته‌ام و وظیفه مدیریت این رسانه‌ها نیز از سوی این دوستان به بنده محول شده است.

فعالیت‌های رسانه‌های مختلف

طلسچی در بخشی از اظهاراتش می‌گوید: ایده ایجاد رسانه تاب‌آوری اجتماعی ایران در سال 1400رقم خورد؛ و این رسانه را می‌توان بعنوان رسانه تاب‌آوری ایران تلقی کرد چرا که ما تا آن زمان فاقد چنین رسانه‌ای بودیم. باید توجه داشت تا قبل از تشکیل آن، سایت‌هایی مانند پرتال‌های قبلی ما یا سایت‌ها دیگری بودند که در حوزه تاب‌آوری فعالیت می‌کردند و همچنان فعالیت می‌کنند اما اسامی و کارکردهای رسانه تاب‌آوری اجتماعی ایران با آنها متفاوت است. مثلاً برخی از این سایت‌ها در زمینه تولید کتاب فعالیت می‌کنند که اقدامات خوب و قابل قدردانی داشته‌اند؛ ولی مجموعه ما در حیطه‌هایی مانند ایده‌پردازی در حوزه‌های عملی ایجاد تاب‌آوری در مناطق آسیب دیده از بلایا و یا ایجاد تاب‌آوری در دانشگاه‌ها یعنی بیشتر در عرصه‌های اجرایی و عملیاتی فعالیت داشته و همچنین به تولید محتوا برای رسانه‌های مختلف، ازجمله رسانه‌های تحت پوشش خودمان پرداخته است.

نگاهی کوتاه به فعالیت رسانه تاب‌آوری ایران

یادآور می‌شوم که سه رسانه حیاتی و مهم ما در وهله اول وبسایت مددکاری اجتماعی ایرانیان است؛ دوم پایگاه خبری اختصاصی مددکار نیوز با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سوم رسانه تاب آوری ایران talisweb.ir است که سال 1400 پایه گذاری و در سال 1402 رونمایی شد و اولین رسانه تاب‌آوری اجتماعی ایران تلقی می‌شود.

کارگروه‌ها

رسانه تاب آوری ایران دارای بخش‌های متنوعی است که هر کدام از آنها به همت یک کارگروه تخصصی اداره می‌شود، طلسچی با بیان این موضوع اظهار می‌کند: بعنوان مثال ایده پردازی، مدیریت و اجرای فعالیت‌های آموزشی وپژوهشی تحت مدیریت رسانه تاب‌آوری ایران توسط کارگروه آموزش و پژوهش به انجام می‌رسد. آنها جدیدترین متون تاب‌آوری انتشار یافته در سطح دنیا و پایگاه‌های معتبر جهانی را شناسایی و به شکل روان و بومی‌سازی شده ترجمه کرده و در رسانه تاب‌آوری ایران و بر حسب تشخیص تیم تخصی ما در پایگاه مددکار نیوز و یا پایگاه اطلاع‌رسانی مددکاران اجتماعی ایران منتشر می‌کنند. همچنین کار گروه چند رسانه‌ای وظیفه تولید محتوای ویدئویی این رسانه را عهده دار است که در آپارات، یوتیوب یا سایر شبکه‌های اجتماعی ویدیویی بارگذاری می‌کند. از سوی دیگر کارگروه مترجمان هر گونه فعل و انفعالات و اخبار در حیطه تاب‌آوری اعم از رسمی و غیررسمی را شناسایی و ترجمه کرده و در رسانه‌های تحت پوشش منتشر می‌سازند.

هم‌پوشانی برخی رسانه‌ها

طلسچی درباره‌ی تعدد رسانه‌های موجود در عرصه‌ی مددکاری و تاب‌آوری می‌گوید: رسانه تاب‌آوری اجتماعی ایران و بعضی رسانه‌ها به دلیل عنوان تاب‌آوری دارای هم‌پوشانی هستند، ولی متاسفانه این هم‌پوشانی سبب می‌شود که نوعی تداخل در شناسایی سایت‌ها توسط مخاطبان ایجاد شود. هر چند رصد تخصصی این سایت‌ها خود حاکی از چگونگی فعالیت این رسانه‌ها و محتوای تولیدی از سوی آنهاست اما در مجموع به‌واسطه هم‌پوشانی مذکور نتایج حاصل از جست‌وجوی مخاطبان می‌تواند موجب سلب انگیزه درعزیزانی شود که به تولید محتوا می‌پردازند .

وی با بیان این که تیم رسانه تاب‌آوری اجتماعی ایران با تعهد بسیار مشتاق به اجرایی کردن ایده‌های خویش است، می‌گوید: یکی ازوجوه مهم تمایز رسانه تاب آوری ایران با هر گونه وبسایت هم‌پوشان دیگر مدل آموزشی این رسانه است. مدل رسانه‌ای که ما از ابتدا عنوان کردیم به این صورت است که آموزش‌ها بصورت گذرا نیست، بلکه کارگاه‌های آموزشی با برگزاری پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه است و قبل از تشکیل کارگاه نیازسنجی برای بررسی نیازها و نوشتن طرح آموزشی بصورت بومی‌سازی شده و متناسب با گروه هدف انجام می‌شود. همچنین پس از برگزاری کارگاه هم حتما برنامه پایش و ارزیابی از آموزش ارائه شده، انجام می‌گیرد. در واقع تاثیرات مهم فعالیت‌هامان همان خروجی کارگاه‌های آموزشی یا محتوای تولید شده است. باید توجه داشت که خوشبختانه ما بارها شاهد نتایج آموزش‌ها در توانمندسازی گروه‌های هدف آموزشی بوده‌ایم.

طلسچی در پایان با تاکید بر اهمیت بررسی و اندازه‌گیری زوایای اجرایی کار، اثر بخشی آموزش‌ها وتاثیر آن بر تاب‌آوری مخاطبان، یادآور می‌شود: برای آن که شاهد پویایی جمعیت حاضر در جوامع کم‌برخودار باشیم، باید به اجرای پروژه‌های تاب‌آوری اجتماعی بصورت کاربردی در جوامع آسیب‌پذیر بپردازیم، چرا که در غیر اینصورت طی سالهای آینده شاهد پس‌روی قابل توجه فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی و اقتصادی آن مناطق خواهیم بود.

مصاحبه و گردآوری:

یلدا فتوحی؛ دکتری مدیریت رسانه و روابط عمومی رسانه تاب آوری